AMERSFOORT – De notenboom in de tuin van de Witte Vlinder is flink gegroeid sinds tuinvrouw Heleen hem in de grond zette. Ze kampt hier en daar met overlast, maar laat zich niet van haar doel afbrengen: Een groene oase creëren in een dichtbebouwde omgeving. 

Heleen werkt samen met de tuingroep van de Witte Vlinder aan het vergroenen van de tuin. Dat proces gaat de goede kant op en de groene oase telt al meerdere verschillende planten en stukken gras. Maar Heleen ziet nog een extra groene toevoeging voor zich: een jonge notenboom die glinstert in het zonlicht en mee kleurt met de seizoenen. Vastberaden steekt ze haar handen uit de mouwen en zet ze samen met haar collega’s alles op alles om de boom in de grond te krijgen. Ze gaan langs de deuren om geld te verzamelen voor die mooie groene bladeren. Een paar dagen later is het moment daar. Heleen kan haar geluk niet op. Een gloednieuw boompje! En zij mag hem uitkiezen en samen met haar collega’s planten! Toen ze de boom aanschafte leek het nog een plantje, maar na een tijdje en door veel aandacht kreeg de jonge boom langzaam steeds meer takken.

Elke woensdag wordt het groeiproces van het boompje door Heleen gevolgd. Haar ogen volgen elke nieuwe vertakking en elk nieuwe blaadje. Ieder nieuw seizoen dat aanbreekt lat weer een andere boom zien. In de herfst volgt ze elk bruin blaadje en elke dode tak die de grond raakt. Heleen geeft zichzelf op deze manier dagelijks een klein beetje extra levensenergie. Zoals ze wel vaker tegen haar collega’s zegt, merkt ze dat het zien van een groen groeiproces voor haar voelt als een eerste levensbehoefte.

Op een doodgewone woensdagochtend loopt Heleen het hek van de tuin van De Witte Vlinder door om weer een dag in de aarde te gaan wroeten. Ze zet haar tas op de grond en haalt diep adem om de groene omgeving goed op te nemen. Tot haar grote schrik ziet ze dat de jonge notenboom de nacht niet heelhuids is doorgekomen. Om de boom heen liggen takken op de grond die door iemands handen van de stam af zijn getrokken. Heleen kan haar ogen niet geloven en er ontsnappen een paar stevige scheldwoorden uit haar mond.

Het jonge boompje leek na het incident ineens weer wat kleiner en moest opnieuw zijn weg omhoog vinden. Hoewel de boom veerkrachtig genoeg was om nieuwe takken te laten groeien en ook Heleen genoeg energie had om haar passie voor de groene tuin door te zetten, was het jammer dat de boom slachtoffer was geworden van verveling.

Groen en rust  

Voor Heleen begint haar woensdagochtend in de tuin normaal om 10 uur aan de houten picknicktafel. In het groen en in de rust met het team vrijwilligers. Ze halen eerst een kopje koffie in het buurthuis, om vervolgens neer te strijken en gezamenlijk de dag in de tuin op te starten. Wat staat er vandaag zoal op de planning? Het bijhouden van de groeiende planten, onkruid wieden en aan de slag met de langverwachte paddenpoel. Maar de dames van het team gebruiken dit moment ook om bij te kletsen en grapjes te maken. De enige tuinman drinkt snel zijn kopje koffie op en gaat door met waar hij al mee was begonnen: wroeten in de aarde.

De nieuwe vijver die langzaam volloopt met water 

Lang de tijd om bij te kletsen, hebben de dames ook niet, want er moet gewerkt worden. Heleen is bezig met het aanleggen van een vijver, zónder plastic. Ofwel een paddenpoel met een natuurlijke kleibodem. Het klusteam van de Witte Vlinder heeft al zo’n diep gat gegraven dat het grondwater vanzelf naar boven is gekomen. Als Heleen terugloopt naar het gat is er niets anders te zien dan een met water gevulde vijver. Deze oase van rust wordt helaas niet door iedereen met dezelfde hoeveelheid respect behandeld, los van de jonge notenboom.

Vervuiling 

Zittend in de tuin kijkt Heleen om zich heen en ziet allerlei verpakkingen op de grond liggen. Oude McDonald’s verpakkingen, gedeukte energieblikjes en verfrommelde chips zakken. Ze heeft het allemaal voorbij zien komen en ook nu wordt ze weer geconfronteerd met verschillende fastfood ketens. Zuchtend bukt ze voorover en raapt ze de plastic verpakkingen op.

De robuuste houten picknicktafel naast de jonge notenboom staat tot de beschikking van iedereen die behoefte heeft om even te zitten in de tuin, denkt Heleen, maar een beetje respect voor de omgeving zou niet misstaan. Ze heeft wel vaker jongeren met ongezond eten richting de picknicktafel zien lopen terwijl ze zelf richting huis liep. Daar heeft ze ook zeker niets op tegen, daar zijn de zitplekken immers voor. Ze zou alleen willen dat er meer rekening gehouden werd met elkaar door ook op te ruimen wat er achterblijft.

Als Heleen naar rechts kijkt ziet ze, net buiten het hek van de tuin, een van de plekken die ‘eigenlijk’ is benoemd tot hangplek voor de jeugd. De metalen grijze constructie is een en al treurigheid. Het stalen bouwwerk bestaat uit een zitgedeelte dat overgaat in een muur en een dak. De grijze tonen van de constructie zijn deels veranderd in een rodere roestkleur die de leeftijd van het materiaal verraadt. Ze snapt waar de verveling van de jeugd in de wijk vandaan komt.

Gebrek aan activiteiten  

Heleen heeft genoeg kennis van de wijk om te weten dat er een groot gebrek is aan activiteiten voor deze doelgroep. Zo weet ze dat de dichtstbijzijnde voetbalclub niet eens in deze wijk is, maar in de wijk de Koppel. Om actief bij een vereniging buiten te spelen of te sporten moeten de jongeren dus naar een andere wijk. Hoewel Heleen zelf heel blij is met de wijk en de tuin, mist ze activiteiten voor de jeugd die verveling tegen kunnen gaan.

Het probleem, dat Heleen aankaart, is niet onbekend en er wordt wel gewerkt aan het opstarten van andere initiatieven. Zo is er een buurtsportcoach aanwezig die verschillende mogelijkheden tot bewegen biedt om zo jongeren te laten sporten. Ook is er naast de tuin van de Witte Vlinder een buitenkast te vinden met fietsen, spelletjes en ander speelgoed dat meegenomen mag worden naar buiten. Kinderen uit de wijk kunnen zo op een veilige en prettige manier spelen.

De ingang tot de moestuin waar de kinderen die buitenspelen met de buitenkast graag komen kijken

Gemeenschappelijk gevoel  

Voor Heleen is de tuin van de Witte Vlinder een plek waar je even uit de hectische wereld kan stappen om rust te vinden. Terwijl ze rondloopt in de tuin en geniet van het groen gaan haar gedachten naar de jeugd in de wijk. Ze hoopt dat zij deze plek net als haar zullen ervaren en behandelen. Maar hoe kan ze ervoor zorgen dat jongeren die gebruik maken van de tuin zich ook verantwoordelijk gaan voelen voor het netjes achterlaten van deze gedeelde plek?

Terwijl Heleen naast de goed groeiende notenboom staat denkt ze na over de invloed van de overlast. Het maakt haar echt niet uit wie de notenboom heeft toegetakeld, maar ze mist duidelijk een gemeenschappelijk gevoel voor de ruimte. Zonder met de vinger te wijzen wil Heleen een verantwoordelijkheidsgevoel teweeg brengen bij iedereen die gebruik maakt van een gedeelde plek. Heleen kijkt nog eens naar de picknicktafel en past haar doel ietsjes aan: Het creëren van een groene oase in een dichtbebouwde omgeving, die door iedereen met respect wordt behandeld.

Fotobron: Eigen foto’s