De Eierhal, het monumentale gebouw van Nijkerk, staat vier jaar leeg | De Klerk In Het Lege Nijkerk (Introductie)

Aankomende tijd gaan Marco Hiddingh en Jarno van der Mooren de leegstand in Nijkerk centrum onderzoeken en dat gaan ze doen door de ogen van een bewoner die er zijn hele leven al woont. Floor de Klerk is de bewoner die met presentatoren Marco en Jarno opzoek gaat naar het verleden van deze leegstand en hoe er zoveel leegstand kan zijn in Nijkerk centrum. Ook gaan ze opzoek naar oplossingen en gaan ze in gesprek met verschillende bewoners, experts en belanghebbende met één doel: de leegstand verminderen. Welkom bij ‘De Klerk in het lege Nijkerk’. 

De eierhal is het monument waar iedere Nijkerker trots op is. Maar, het gebouw staat inmiddels al vier jaar leeg nadat het werd gebruikt als winkelpand. Het leegstaande gebouw schetst ‘het grootste probleem van Nijkerk’: er is te veel winkelleegstand. Is er een oplossing voor het leegstaande monument? 

Waar je in het centrum van onze hoofdstad tegen duizenden winkels aanloopt en ongeveer nul leegstaande panden ziet, gaat dat er in het midden van ons land dus heel anders aan toe. In de regio van Amersfoort, Soest en Nijkerk neemt de leegstand namelijk alsmaar toe, met vooraanstaand dus Nijkerk: Anno 2024 staan van de 237 winkelpanden daar maar liefst dertig leeg, blijkt uit recente cijfers van databureau Locatus. Dat betekent dat 12,7% van de winkelpanden in Nijkerk leegstaat. Ter vergelijk: In Gelderland is dit percentage 9,4%.

Percentage leegstaande winkelpanden in de gemeente Nijkerk. Bron: Locatus

Bewoner Floor de Klerk, die op drie jaar na al zijn hele leven in Nijkerk woont, vindt het “doodzonde”. De 74-jarige man woont aan een van de oudste straten van Nijkerk, de Venestraat, die direct leidt naar het winkelgebied in het centrum. Daar loopt hij elke dag met zijn wandelstok in zijn rechterhand naartoe. Zo ook vandaag. Hij loopt rustig richting het winkelcentrum en kijkt om zich heen alsof hij de straat voor het eerst ziet. “Bewonderingswaardig”, zegt hij over de karakteristieke panden in zijn eigen straat. Eenmaal aangekomen kijkt De Klerk zijn geliefde winkelstraat in. Hij zucht diep en fronst zijn wenkbrauwen. Jaar in en jaar uit wordt hij daar geconfronteerd met panden die al jaren leegstaan en winkels die proberen om zich te vestigen in het centrum, maar na een jaar of twee het uiteindelijk toch niet redden. “Zeer verontrustend”, vindt hij.

De Klerk heeft een boekje in de kast liggen over de eierhal, een gemeentelijk monument aan het Molenplein in het centrum van Nijkerk. Het oude monument werd vroeger gebruikt door eierhandelaren, die in het gebouw hun eieren verkochten. 

Uiteindelijk werd het gebouw in 2015 verbouwd en in gebruik genomen door de C&A. Dat het monumentale gebouw verbouwd werd zodat een grote winkel er zich kon vestigen, vonden de bewoners van Nijkerk niet erg. “De C&A was heel welkom bij de bevolking van Nijkerk, want men wilde graag een goedkopere kledingwinkel”, vertelt De Klerk. Toen de kledingconcern eenmaal was gevestigd in de eierhal, ging het echter toch mis: Er kwamen veel te weinig klanten. Medio 2020 ging het C&A-filiaal daarom dicht.  

“Sindsdien staat hij (de eierhal) eigenlijk leeg, op wel is een keer een outlet-verkoop na”, zegt De Klerk. Op de vraag of hij dat zonde vindt reageert hij: “In wezen is dat zonde, ja. Leegstand is natuurlijk doodzonde.” Dat de eierhal leeg staat is volgens De Klerk voornamelijk zonde omdat het gebouw van binnen destijds helemaal verbouwd is, zodat de C&A zich er kon vestigen. “Dat heeft veel geld gekost.” 

Het C&A-voorval is tekenend voor het gehele probleem in Nijkerk. De stad is namelijk te klein voor de grote winkelketens, veronderstelt Henry Hamstra, de nieuwe voorzitter van de Nijkerkse Ondernemersvereniging. De grote ketens die zich hier hadden gevestigd zijn daarom ook weggegaan, met lege panden als gevolg. Hamstra zegt dat de meeste grote winkelketens zich vrijwel alleen vestigen in steden met meer dan 50.000 inwoners. De gemeente heeft ongeveer 45.000 inwoners, dus is het net te klein. Nijkerk is volgens de voorzitter dan ook meer “een boodschappenstad”.  

Hoewel Nijkerk bekendstaat als een boodschappenstad, blijven er zo af en toe toch nieuwe winkels openen in de stad. De eierhal staat nu weliswaar nog leeg, maar dat gaat wel veranderen in de toekomst. “Het goede nieuws is dat er per september een nieuwe retailer genaamd ‘Okay (Fashion & Jeans)’ in het pand zit”, vertelt Rinaldo Tanahatoe, Senior Beleidsadviseur Economie van de gemeente Nijkerk. Dat betekent dat de (winkel)leegstand in Nijkerk met 1000 vierkante meter wordt gereduceerd. “Geweldig nieuws”, zegt De Klerk.