Afbeelding: Marius van Dokkum Museum

In het centrum van Harderwijk, aan de historische Vischmarkt, bevindt zich het Marius van Dokkum Museum. Het museum toont het werk van de gelijknamige kunstenaar en wordt regelmatig aangevuld met activiteiten en voorstellingen. Tijdens een recente try-out van de poppenvoorstelling Opa Jan ruimt zijn huis op, gebaseerd op Van Dokkums kinderboek, kwamen beeldende kunst en theater samen in een publieksgerichte uitvoering.

Poppenvoorstelling trekt jong publiek

De voorstelling werd gespeeld in de Catharinakapel in samenwerken met Stad als podium en trok vooral gezinnen met kinderen. In het verhaal probeert Opa Jan, een personage uit het boek, op zijn eigen manier orde te scheppen in de chaos van zijn huis, met verschillende visuele en humoristische scènes. De uitvoering, met handgemaakte poppen en kleurrijke decors, was bedoeld als try-out voor een reeks geplande opvoeringen van mei tot juli. Deze opvoeringen zijn al positief ontvangen. De eerste datum waarop de voorstelling viel was ook uitverkocht.

Volgens Corien van der Meulen, eigenaresse van het Marius van Dokkum museum, is er veel belangstelling vanuit mensen die graag wat met het werk van Van Dokkum doen. Zo is er voorheen al een musical over Opa Jan geweest, maar dit poppentheater trekt een hele andere doelgroep: “Dit is specifiek gericht op de doelgroep van jonge kinderen, van 3 tot 7 jaar ongeveer. En je kon horen hoe enthousiast ze waren. Er werd hardop gelachen en meegedaan,” vertelt Van der Meulen enthousiast.

Tijdens de zomer kunnen bezoekers de voorstelling combineren met een bezoek aan de vaste tentoonstelling en mogelijk ook het atelier van Van Dokkum zelf, die regelmatig in het museum aanwezig is.

Aanhoudende belangstelling voor museum

Het Marius van Dokkum Museum opende in 2018 zijn deuren aan de Vischmarkt in Harderwijk en heeft sindsdien een stevige plek veroverd binnen het culturele aanbod van de stad. Het museum is gewijd aan het werk van de gelijknamige kunstenaar, wiens schilderijen bekendstaan om hun herkenbare alledaagse scènes en subtiele humor. Juist die combinatie spreekt een breed publiek aan: van kunstliefhebbers tot toevallige passanten die verrast worden door de toegankelijkheid en de knipoog in zijn werk.

De oorsprong van het museum ligt in een eerdere tentoonstelling in het Stadsmuseum Harderwijk in 2015. “Die tentoonstelling werd zo positief ontvangen, dat hij uiteindelijk ongeveer zes maanden bleef staan,” vertelt Marius van Dokkum. “Ik was in die tijd op zoek naar een vaste ruimte voor mijn werk. Toen heb ik met Corien erover gesproken en later kwam zij met het voorstel om een museum op te richten in Harderwijk.” Zo ontstond het idee voor een permanent museum, dat sindsdien een groot succes is gebleken.

In de afgelopen jaren groeide de belangstelling gestaag. Vorig jaar ontving het museum maar liefst 70.000 bezoekers – een indrukwekkend aantal voor een relatief kleine instelling. “Dat is voor een klein museum echt een uitblinker,” zegt directeur Corien van der Meulen. De populariteit brengt echter ook uitdagingen met zich mee. “Ik krijg dagelijks vragen van mensen die met grote groepen willen komen, maar hier is eigenlijk gewoon geen ruimte voor,” legt Van der Meulen uit. “Daarom gaan we binnenkort verhuizen. We hebben simpelweg extra ruimte nodig om aan de groeiende vraag te voldoen.”

Het museum trekt volgens Van der Meulen een publiek dat bewust voor kunst kiest. “Het trekt echt museumpubliek, mensen die weten wat ze zoeken. Ze kennen het werk van Marius of willen het juist ontdekken. En hoewel zijn schilderijen vaak een glimlach oproepen, is het niet per se werk om om te lachen. De humor is subtiel en zit in de details; het is kunst die uitnodigt om goed te kijken.”

Naast de vaste collectie biedt het museum ook regelmatig tijdelijke tentoonstellingen en publieksactiviteiten aan. De aanwezigheid van Van Dokkum zelf, die nog altijd actief is als schilder, draagt daar in belangrijke mate aan bij. Bezoekers waarderen de mogelijkheid om niet alleen zijn werk te zien, maar soms ook een glimp op te vangen van de kunstenaar aan het werk in zijn atelier. Dat directe contact met de maker geeft het museum een persoonlijke en levendige sfeer, die bijdraagt aan de aantrekkingskracht.

Theater als verbreding

De voorstelling rond Opa Jan is een voorbeeld van hoe culturele instellingen nieuwe vormen zoeken om publiek aan zich te binden. Door een bestaand en bekend personage te gebruiken in een andere kunstvorm, wordt geprobeerd het museum op een andere manier toegankelijk te maken.

Met initiatieven zoals de poppenvoorstelling rondom Opa Jan laat het Marius van Dokkum Museum zien hoe kunst op een laagdrempelige en speelse manier toegankelijk kan worden gemaakt voor een breder, en vooral jonger, publiek. Het succes van de try-out toont aan dat er ruimte is voor vernieuwing binnen het bestaande culturele aanbod van Harderwijk. Tegelijkertijd blijft de kern van het museum  het werk van Van Dokkum zelf  stevig overeind staan en trekt het een trouw publiek. Door kunst en theater te combineren, bewijst het museum dat cultuur in Harderwijk volop in beweging is en zich blijft ontwikkelen om met de tijd mee te gaan.